İLHAN BERK / BERK SÖZLÜĞÜ

(Nesneler)



HARFLER


Bir biçimler evrenidir harfler. Salt biçimleriyle vardır benim için. Özü yoktur, ya da görmem onu. Bir Aristoteles gizemciliği. Anlam olarak beni ilgilendirmezler, harfler olarak görmeye alışmışımdır çünkü. Böyle gördüğüm için de, biçimler, renkler, kokular kazanmıştır; yani benim olmuştur. Her harf benim yaşamımda çeşitli kılıklara, renklere, kokulara girip çıktı. Bir zamanlar büyük A 'yı severdim, şimdi küçük a’yı büyük A’nın hiçbir biçimine değişmem. Ama U ile f her zaman sevdiğim baş harflerim oldu. Büyük bir aşk duymuşumdur U’ya. Bir esriklik simgesidir U…

Bir zamanlar, Y de benim için böyleydi: Yarıklığını, ayrıklığını severdim. Büyük, güzel kokular bağışlamıştır bana. Sarı bir renk de bulmuşumdur onda. Baygın ve kızgın bir koku da.

V ise hep dışımda kalmıştır benim, salt bir anlam yükü bulurum onda ve sevmem. Oysa bir yazıyı ne güzel uzatır V! Durukluğu sevmez. Küçük r de sevgi doludur benim için. Fukara bir güzellik ve sevgi. Harflerin bunca ayrıntılarına girmemden olacak, hiçbir alfabeyi ezberden sayamam. Ayrıntılar yetiyor bana.

Harflerin biçimleri, kokuları, renkleri daha da başka alanlara götürmüştür beni. İmgelem alanı bu. Özellikle evler, nehirler, eller, yüzler, ağızlar kuran bir imgelem evreni. O, en güzel imgelem alanı verir bana. Bütün bir sayfada tek başına bir


O


görmek gönendirir beni… Daha çok da bir yerinden kopmuş görmek isterim onu…



Beyazla en güzel ilgiyi O’nun kurduğuna inanırım. Beyazın biricik yaşadığı, içli dışlı olduğu alan. O ile vardır beyaz. Başka harfler siler, öldürür onu. O’yla nesnelleşir, doruklaşır beyaz. Büyük


T


renkler taşır; renklerle görürüm en çok onu. Pat diye bir kırmızıdır, ya da bir mor. Bağıran bir kırmızı ve mor. Yatık bir S’yi de korkunç resimsel bulurum. Bir resim diye bakarım ona, duvara asılacak bir resim diye. Küçük e de U’dan f ' den sonra en çok sevdiğim harftir. Alçakgönüllü ve uysal.


Böylece harfler bende bir harf ailesinden çok, bir bireyler topluluğu olup çıkmıştır. Bir başlarına yaşar olmuşlardır. Birer kişidirler: Büyük İ, ağırbaşlı ve gülmez; C, içine dönük, kapalı bir ekonomi adamıdır; küçük b (sevdiğim dördüncü harf), duruk ve dişidir, bir gizemsellik atağıdır sanki; R, canavar sesli; h, erotik; j, askersi; g, utangaç; K, şövalye yüzlü; Ö, kalvenci; ş, Yahudi duruşlu; m, sürtük; I, fahişe;


f’ yi


hep kendime benzetmişimdir: esmer, uzun, zayıf ve sabahları erken kalkan.